Blogopmaak

Veel ziekte en sterfte onder pimpelmezen - oorzaak nog niet bekend

In het vroege voorjaar van 2020 ontving het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) van de Universiteit Utrecht meerdere meldingen van zowel dode als zieke pimpelmezen. Ook in Duitsland zijn hiervan meldingen. Natuurbeschermers doen onderzoek naar de oorzaak.
Onderzoek in Duitsland
Duitse natuurbeschermers onderzoeken of er een nieuwe ziekte onder zangvogels is uitgebroken. Ze registreren sinds half maart ongebruikelijk veel dode mezen. Vaak waren het pimpelmezen, maar soms ook koolmezen of andere zangvogels.

Vooral in de deelstaten Rijnland-Palts en Thüringen zijn dode mezen aangetroffen, inmiddels meer dan 150. De vogels die ziek zijn vertonen apathisch gedrag en hun veren, oogleden en snavels zijn verkleefd.

De meeste dieren werden gevonden in de buurt van vogelvoer. Duitse natuurorganisaties adviseren om voedsel en water weg te halen op plekken waar meer dan één dode vogel is gevonden. Verder vragen ze het publiek om de vondst van dode vogels te melden.

Vogelvoer oorzaak?
In het verleden was het alleen gebruikelijk om vogels bij te voeren wanneer het in de winter vriest, en er veel sneeuw lag. Maar tegenwoordig zien we dat steeds meer mensen jaarrond vogelvoer ophangen. Op zich geen goed zaak, want dat maakt vogels steeds meer afhankelijk daarvan. Bovendien is dat voer ook nog eens heel eenzijdig, terwijl insecten (zeker ook voor de jongen) heel belangrijk zijn voor een gezonde ontwikkeling.

Bovendien is er helemaal geen contrôle op waar dat vogelzaad (maar ook de vetbollen, pinda's, pindakaaspotten) precies vandaan komt, en of er bij het kweken ervan wellicht ook schadelijke bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Omdat het geen zaden voor de menselijke voedselproductie betreft, zijn wellicht de eisen die aan het product gesteld worden een stuk minder streng.

En hoogst waarschijnlijk is er daarom dus nauwelijks of geen kwaliteitscontrôle. Als er daadwerkelijk sporen van gifstoffen in zitten, kunnen deze zich opstapelen, met als gevolg dat bij de vogels de natuurlijke afweer tegen ziektes afneemt, en mogelijk kunnen de gifstoffen zelf ook direct verantwoordelijk zijn voor ziekte en dood.

Ook in Nederland
In het vroege voorjaar van 2020 ontving het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) van de Universiteit Utrecht meerdere meldingen van zowel dode als zieke pimpelmezen. Het aantal meldingen van dode pimpelmezen is weliswaar laag, maar het is opvallend dat sommige melders aangeven dat er meerdere, tot wel tien stuks, dode pimpelmezen zijn gevonden in korte tijd.

De zieke pimpelmezen zitten bol, zijn suf en zijn hun schuwheid verloren. Ze kunnen tot op zeer korte afstand worden benaderd. Een aantal mensen meldt ook dat de snavel er vies uitziet.

Onderzoek
In de afgelopen weken heeft DWHC vijf dode pimpelmezen kunnen onderzoeken. Vier dieren hadden een longontsteking, het vijfde dier was ongeschikt om goed te kunnen beoordelen. Het is (nog) niet duidelijk waardoor de longontsteking is veroorzaakt. Opvallend is dat alle vijf  mezen mager waren, ondanks het feit dat de vogels (deels) bijgevoerd werden.

Hygiëne bij voeren
Het is nog geheel onbekend wat de mezensterfte veroorzaakt. Omdat het mogelijk om een infectieziekte zou kunnen gaan, is het belangrijk om te voorkomen dat vogels elkaar direct of indirect via een voer/drinkplek besmetten. Als er sprake is van vogelsterfte in je tuin, haal dan de voer- en/of drinkbakken weg.                     >lees verder onder de foto>

Als er geen vogelsterfte is, is het in ieder geval belangrijk om algemene hygiënemaatregelen in acht te blijven nemen bij het voeren en de waterbadjes. Zo voorkom je dat het voeren een averechtse werking heeft en de vogels doodgaan door ziekten die via de voerplaats worden overgedragen:

Maak voedertafels (grondig spoelen) en vogelbaden iedere dag schoon. Laat ze eerst opdrogen, alvorens ze opnieuw te gebruiken.
Ontsmet voedertafels en vogelbaden regelmatig. Een geschikt ontsmettingsmiddel is bijvoorbeeld een verdunde huishoudbleekwater oplossing (5% natriumhypochloride), of een ander desinfectiemiddel. Daarna goed afspoelen met water en goed laten drogen.
Verplaats de voedertafels regelmatig om te voorkomen dat ziekteverwekkers zich onder de voedertafel kunnen ophopen.
Bij sterfte van tuinvogels is het raadzaam om minder te voeren; nog beter is het om het voeren gedurende 2 – 4 weken te stoppen.                >lees verder onder de foto>
Persoonlijke hygiëne
Draag rubberen handschoenen bij het schoonmaken en was je handen grondig na afloop, met name voordat je gaat eten of drinken. Gebruik wegwerphandschoenen bij het verwijderen van dode vogels.
Melden

Meldt zieke en dode vogels
Om goed inzicht te krijgen in de pimpelmezensterfte in Nederland is het belangrijk om dode (pimpel)mezen te melden bij Sovon via sovon.nl/dodevogels,  of op de website van DWHC via de link Meld hier uw dode dier. Ook al is het onmogelijk om alle gemelde dieren op te halen voor onderzoek, zijn meldingen wel zeer belangrijk. Alleen op die manier kan inzicht worden verkregen over ziekte en sterfte onder wilde dieren in Nederland.

BRON: 
NOS: https://nos.nl/artikel/2330044-duitse-natuurbeschermers-onderzoeken-mogelijk-nieuwe-ziekte-zangvogels.html
DWHC:  https://www.dwhc.nl/ziekte-en-sterfte-pimpelmezen/

Deel dit artikel met je vrienden:

door Dirk de Bekker - De Groene Amsterdammer 13 februari 2025
Artikel in De Groene Amsterdammer: Onderzoek - Veel baasjes weten het niet: Het goedje waarmee ze hun hond beschermen tegen vlooien en teken is uiterst giftig
door Natuur & Milieu 23 januari 2025
Stikstofuitstoot: De Staat moet van de rechter direct aan de slag
door Henri Bontenbal / Redactie Natuur-nieuws.nl 23 januari 2025
Eindelijk een landelijk vuurwerkverbod in zicht?
door Greenpeace / Redactie Natuur-nieuws.nl 22 januari 2025
Rechtbank glashelder: Staat moet aan de slag om natuur te beschermen
door redactie Natuur-nieuws.nl 4 januari 2025
Meerderheid van de Nederlanders is voor een algeheel vuurwerkverbod
door Redactie Natuur-nieuws.nl 26 december 2024
Vuurwerkterreur: Meerderheid Nederlanders wil vuurwerkverbod
door Redactie Natuur-nieuws.nl 22 december 2024
Zeven maanden oud veulen dood na gooien van vuurwerk
door Redactie Natuur-nieuws.nl 18 december 2024
Talloze bezuinigingen op de zorg, onderwijs, natuur en klimaat voor 4 peperdure kerncentrales
door info 4 december 2024
BBB-minister Mona Keijzer toont weer anti-natuur mentaliteit
Show More
Share by: